Ετήσια παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθμό

Ο υπολογισμός της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ένα φωτοβολταϊκό σταθμό ξεκινάει με τη συλλογή δεδομένων της προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας. Καθώς η μεταβολή της προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας σε μία περιοχή δεν είναι ιδιαίτερα έντονη, δεδομένα ηλιακής ακτινοβολίας μπορούν να βρεθούν από μετεωρολογικούς σταθμούς ή από ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και να χρησιμοποιηθούν με ικανοποιητική αξιοπιστία. Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται δεδομένα ηλιακής ακτινοβολίας για την πόλη του Ηρακλείου ανά μήνα.

Πίνακας 1: Πίνακας μετρήσεων ηλιακής ακτινοβολίας στο Νομό Ηρακλείου (35ο20΄, 25ο11΄).

Μήνας

Ώρες
ηλιοφάνειας

Μέση
θερμοκρασία
αέρα (oC)

Ενεργειακή
πυκνότητα
ολικής
ηλιακής
ακτινοβολίας
σε οριζόντιο
επίπεδο
(kWh/m2.μήνα)

Ενεργειακή
πυκνότητα
ολικής ηλιακής
ακτινοβολίας
σε επιφάνεια
κλίσης 30ο
(kWh/m2.μήνα)

Ενεργειακή
πυκνότητα
ολικής ηλιακής
ακτινοβολίας
σε επιφάνεια
κλίσης 45ο
(kWh/m2.μήνα)

Ενεργειακή
πυκνότητα
ολικής ηλιακής
ακτινοβολίας
σε επιφάνεια
κλίσης 60ο
(kWh/m2.μήνα)

Ιανουάριος

108,8

12,2

67

70

73

72

Φεβρουάριος

128,4

12,5

83

88

90

87

Μάρτιος

170,3

13,8

125

131

129

121

Απρίλιος

234,5

16,8

162

160

152

136

Μάιος

314,3

20,8

214

195

177

150

Ιούνιος

353,3

24,4

230

199

175

143

Ιούλιος

384,7

26,4

249

215

190

156

Αύγουστος

356,7

26,3

221

207

191

164

Σεπτέμβριος

285,2

23,7

174

178

172

157

Οκτώβριος

197,2

20,3

114

130

131

126

Νοέμβριος

161,5

17,1

82

97

101

100

Δεκέμβριος

121,1

13,9

65

75

79

79

Σύνολα /

Μέσες τιμές

2.816,0

19,0

149

145

138

124

 

Στο σχήμα 1 παρουσιάζεται γραφική απεικόνιση των δεδομένων του πίνακα 1.

 

Σχήμα 1: Συνολική μηνιαία ολική  ηλιακή ακτινοβολία και μέση μηνιαία θερμοκρασία για το Νομό Ηρακλείου.

Η παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος από ένα φωτοβολταϊκό σταθμό δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         PΦ/Β η παραγόμενη ηλεκτρική ισχύς από το φωτοβολταϊκό σταθμό

·         cΦ/Β ο συντελεστής ισχύος του φωτοβολταϊκού σταθμού

·         PΦ/Βnom η ονομαστική ισχύς του φωτοβολταϊκού σταθμού.

Συνεπώς ο υπολογισμός της παραγόμενης ηλεκτρικής ισχύος από το φωτοβολταϊκό σταθμό ανάγεται στον υπολογισμό του συντελεστή ισχύος του φωτοβολταϊκού σταθμού.

Ο συντελεστής ισχύος του φωτοβολταϊκού σταθμού δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         Gt η μέση ένταση ηλιακής ακτινοβολίας ή πυκνότητα ισχύος (solar irradiance) καθ’ όλη τη διάρκεια του εικοσιτετράωρου (σε W/m2)

·         GSTC η ένταση ηλιακής ακτινοβολίας σε πρότυπες συνθήκες λειτουργίας, ίση με 1kW/m2

·         PRσ ο λόγος επίδοσης του φωτοβολταϊκού σταθμού.

Η ένταση ηλιακής ακτινοβολίας δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         Ηt η συνολική ενεργειακή πυκνότητα ηλιακής ακτινοβολίας (solar irradiation) (σε kWh/m2)

·         tm το συνολικό χρονικό διάστημα του κάθε μήνα (σε h).

 

Ο λόγος επίδοσης (συνολική αποδοτικότητα) του φωτοβολταϊκού σταθμού δίνεται από το ακόλουθο γινόμενο:

όπου

·         PROPT ο λόγος επίδοσης οπτικών απωλειών (αντανακλάσεις, φάσμα ακτινοβολίας, σκιάσεις)

·         PRΝΙΤ ο λόγος επίδοσης που αφορά στη μη σύμπτωση του φωτοβολταϊκού σημείου λειτουργίας (ΣΛ) με το σημείο μέγιστης ισχύος (ΣΜΙ) της φωτοβολταϊκής συστοιχίας

·         ntrans o βαθμός απόδοσης της μεταφοράς ισχύος μέσων καλωδιώσεων και λοιπών ηλεκτρολογικών συσκευών (δίοδοι κλπ)

·         PRΤ ο λόγος επίδοσης που οφείλεται στη διαφοροποίηση της θερμοκρασίας του φωτοβολταϊκού στοιχείου από τη θερμοκρασία αναφοράς των 25οC.

Ο λόγος επίδοσης PRT δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         γmp=-0,0045K-1 ο θερμικός συντελεστής απόδοσης για το πυρίτιο

·         θSTC=25οC η θερμοκρασία πρότυπων συνθηκών λειτουργίας

·         θc,wa η μέση μηνιαία ενεργός θερμοκρασία του φωτοβολταϊκού στοιχείου, η οποία δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         θα,D: η μέση τιμή θερμοκρασίας περιβάλλοντος

·         F: εμπειρική παράμετρος που δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         Gt,D: μέση μηνιαία ένταση ηλιακής ακτινοβολίας, υπολογιζόμενη κατά τη διάρκεια της ημέρας, η οποία δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         td: η μέση χρονική διάρκεια ημέρας για τον εκάστοτε μήνα

·         ad=td/24h το ποσοστό χρόνου ημέρας ανά 24ωρο

·         κ(wSD): θερμική αντίσταση που χαρακτηρίζει τη μεταφορά θερμότητας μέσω ηλιακής ακτινοβολίας προς το φωτοβολταϊκό στοιχείο (σε (m2K)/W), η οποία δίνεται από τη σχέση:

όπου:

·         Τ1=19,6οC, Τ2=11,5οC, Δθ=3οC και Β=-0,223(m/s)-1 είναι εμπειρικές σταθερές, για φωτοβολταϊκά πλαίσια c-Si με διαδοχικά στρώματα διάταξης γυάλινη πλάκα, κυψελίδα c-Si, μονωτική επίστρωση Tedlar

·         wSD: μέση μηνιαία ταχύτητα ανέμου σε m/s.

Οι χαρακτηριστικές τιμές για τους υπόλοιπους λόγους επίδοσης, εκτός από τον PRT, για τις συνθήκες ηλιακής ακτινοβολίας στην Ελλάδα είναι:

·         PROPT = 0,96

·         PRNIT = 0,95

·         ηtrans = 0,95.

 

Με τις ανωτέρω σχέσεις είναι δυνατός υπολογισμός της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ένα φωτοβολταϊκό σταθμό. Αναλυτικό παράδειγμα παρέχεται βήμα προς βήμα στον πίνακα 2 για ένα φωτοβολταϊκό σταθμό ονομαστικής ισχύος 10kW στο Ηράκλειο Κρήτης.

 

Πίνακας 2α: Υπολογισμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθμό.

Μήνες

Ημέρες ανά μήνα

Ht (kWh/m2)

Κλίση εγκατάστασης (ο)

θa,D (oC)

Gt (W/m2)

Ποσοστό ωρών ημέρας ad

Gt,d (W/m2)

Ιανουάριος

31

73,00

45,00

12,20

98,12

0,41

239,31

Φεβρουάριος

28

90,00

45,00

12,50

133,93

0,45

297,62

Μάρτιος

31

131,00

30,00

13,80

176,08

0,48

366,82

Απρίλιος

30

162,00

0,00

16,80

225,00

0,53

424,53

Μάιος

31

213,90

0,00

20,80

287,50

0,55

522,73

Ιούνιος

30

230,10

0,00

24,40

319,58

0,58

551,01

Ιούλιος

31

248,93

0,00

26,40

334,58

0,58

576,87

Αύγουστος

31

221,03

0,00

26,30

297,08

0,56

530,51

Σεπτέμβριος

30

178,00

30,00

23,70

247,22

0,53

466,46

Οκτώβριος

31

130,00

30,00

20,30

174,73

0,49

356,59

Νοέμβριος

30

101,00

45,00

17,10

140,28

0,45

311,73

Δεκέμβριος

31

79,00

45,00

13,90

106,18

0,40

265,46

 

Σύνολο:

1.857,96

Μέση τιμή:

19,02

 

 

 

 

 

Πίνακας 2β: Υπολογισμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθμό.

Μήνες

F

wsd (m/sec)

κ(wsd) (οC/(W.m2))

θc,wa (oC)

PRΤ

PRσ

cΦΒ

Ιανουάριος

1,91

3,80

0,0229

22,68

1,0104

0,8754

0,0859

Φεβρουάριος

1,81

4,00

0,0225

24,67

1,0015

0,8677

0,1162

Μάρτιος

1,70

4,00

0,0225

27,82

0,9873

0,8554

0,1506

Απρίλιος

1,60

3,40

0,0237

32,87

0,9646

0,8357

0,1880

Μάιος

1,43

2,30

0,0262

40,43

0,9306

0,8062

0,2318

Ιούνιος

1,38

3,00

0,0245

43,10

0,9185

0,7958

0,2543

Ιούλιος

1,34

4,00

0,0225

43,81

0,9154

0,7931

0,2653

Αύγουστος

1,42

4,00

0,0225

43,25

0,9179

0,7952

0,2363

Σεπτέμβριος

1,53

3,40

0,0237

40,57

0,9299

0,8057

0,1992

Οκτώβριος

1,71

3,20

0,0241

35,03

0,9549

0,8273

0,1446

Νοέμβριος

1,79

3,00

0,0245

30,79

0,9739

0,8438

0,1184

Δεκέμβριος

1,87

4,00

0,0225

25,08

0,9997

0,8661

0,0920

 

Πίνακας 2γ: Υπολογισμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθμό.

Μήνες

PΦΒ (kW)

EΦΒ (kWh)

Συντελεστής απασχόλησης (%)

Ιανουάριος

0,86

639,06

8,59

Φεβρουάριος

1,16

780,93

11,62

Μάρτιος

1,51

1.120,57

15,06

Απρίλιος

1,88

1.353,86

18,80

Μάιος

2,32

1.724,55

23,18

Ιούνιος

2,54

1.831,17

25,43

Ιούλιος

2,65

1.974,18

26,53

Αύγουστος

2,36

1.757,72

23,63

Σεπτέμβριος

1,99

1.434,15

19,92

Οκτώβριος

1,45

1.075,49

14,46

Νοέμβριος

1,18

852,25

11,84

Δεκέμβριος

0,92

684,22

9,20

 

Σύνολο / Μέση τιμή:

15.228,16

17,38

 

Ο υπολογισμός της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να συνοδευτεί από τα ακόλουθα διαγράμματα:

Σχήμα 2: Γράφημα ετήσιας διακύμανσης έντασης ηλιακής ακτινοβολίας.

 

Σχήμα 3: Γράφημα ετήσιας διακύμανσης λόγων επίδοσης.

 

Σχήμα 4: Γράφημα ετήσιας διακύμανσης παραγόμενης ηλεκτρικής ισχύος και ενέργειας.

 

Από το σχήμα 3 παρατηρείται ότι η απόδοση του φωτοβολταϊκού σταθμού μεγιστοποιείται το χειμώνα, λόγω της χαμηλότερης θερμοκρασίας που αναπτύσσεται στα φωτοβολταϊκά στοιχεία, η οποία πλησιάζει περισσότερο τη θερμοκρασία πρότυπων συνθηκών λειτουργίας των 25οC.

Ωστόσο, από το σχήμα 4 παρατηρείται ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος και ενέργειας από το φωτοβολταϊκό σταθμό μεγιστοποιείται το καλοκαίρι, προφανώς λόγω της υψηλότερης διαθέσιμης έντασης ηλιακής ακτινοβολίας.